Co wydarzyło się w maju?

1 maja

1890 – po raz pierwszy obchodzono Święto Pracy. W Polsce uznane za Święto Państwowe od 1950 roku;

2004 – Polska stała się członkiem Unii Europejskiej wraz z innymi krajami — Cyprem, Czechami, Estonią, Litwą, Łotwą, Maltą, Słowacją, Słowenią i Węgrami.

2 maja 1915

 – rozpoczęła się bitwa pod Gorlicami zakończona zwycięstwem wojsk Austro-Węgier i Niemiec nad armią rosyjską;

3 maja

1660 – koniec potopu szwedzkiego. Polska i Szwecja podpisały w Oliwie pokój, który kończył pięcioletnią wojnę między obu państwami. Polski król Jan Kazimierz zrzekł się praw do tronu szwedzkiego, a Polska zatrzymała tzw. Inflanty polskie i uznała suwerenność Prus.

1791 – Sejm Czteroletni uchwalił Konstytucję 3 Maja – pierwszy tego typu dokument w Europie i drugi, po Stanach Zjednoczonych, na świecie. Ustawa zlikwidowała wolną elekcję, liberum veto, ograniczyła demokrację szlachecką oraz wprowadziła ustrój monarchii dziedzicznej i trójpodział władzy. Niestety obowiązywała tylko przez 14 miesięcy, ponieważ Stanisław August Poniatowski przystąpił w lipcu 1792 roku do konfederacji targowickiej, która sprzeciwiała się reformom Sejmu Czteroletniego i Konstytucji 3 maja.

4 maja 1945

 – zmarł Fedor von Bock, niemiecki feldmarszałek, twórca planu ataku na Moskwę w 1941 roku;

5 maja 1846

 – urodził się Henryk Sienkiewicz, autor trylogii, laureat literackiej Nagrody Nobla w 1905 za powieść „Quo vadis”;

6 maja

1840 – do użytku wszedł pierwszy znaczek pocztowy na świecie, tzw. Penny Black, który wydała poczta brytyjska. Był czarny i miał nominał 1 pensa. Stąd nazwa Penny Black.

1937 – doszło do katastrofy niemieckiego sterowca „Hindenburg”, w której zginęło 36 osób;

1972 – urodził się polski muzyk – Artur Rojek

8 maja 1945

 – w Berlinie III Rzesza Niemiecka podpisała bezwarunkową kapitulację;

9 maja 1971

 – do użytku została oddana wizytówka Katowic – Spodek

10 maja 1940

– Niemcy zaatakowały Belgię, Holandię, Luksemburg i Francję;

12 maja 1926

 – rozpoczął się w Polsce tzw. Przewrót Majowy na czele którego stanął Marszałek Józef Piłsudski. Rządy w Polsce przejął obóz sanacji;

13 maja

1717 – urodziła się Maria Teresa Habsburg, cesarzowa rzymsko – niemiecka, królowa Węgier i Czech;

1981 – na placu świętego Piotra w Rzymie miał miejsce zamach na Jana Pawła II. Podczas audiencji generalnej papież jeździł wśród tłumów ludzi niezabezpieczonym pancernymi szybami papamobilem, błogosławiąc wiernych. Został wówczas postrzelony przez tureckiego zamachowca — Mehmeta Ali Ağcę. Mężczyzna celował w głowę papieża, ale nie chcąc zranić półtorarocznej dziewczynki, którą Jan Paweł II wziął w tym momencie na ręce, wstrzymał się na chwilę z oddaniem strzału, następnie oddał dwa, ale już nie tak celne, jak zamierzał — w brzuch i rękę biskupa Rzymu. Mimo operacji i długiej rehabilitacji papież po zamachu nie wrócił do pełni zdrowia. Zgodnie z naukami religii chrześcijańskiej przebaczył jednak swojemu oprawcy 3 tygodnie po zdarzeniu. W 1983 roku nawet się z nim spotkał, a później dzięki prośbie papieża Ali Ağca został ułaskawiony po prawie 20 latach spędzonych w więzieniu.

14 maja 1948

– ogłoszono proklamację niepodległości Izraela;

16 maja 1657

– Andrzej Bobola, polski jezuita i misjonarz został okrutnie zamęczony przez Kozaków;

17 maja 1940

– wojska Wehrmachtu zajęły stolicę Belgii – Brukselę;

18 maja 1920

– w Wadowicach urodził się Karol Józef Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II. W latach 1958-1964 był biskupem pomocniczym Krakowa, a potem do 1978 r. arcybiskupem metropolitą krakowskim. Wojtyła był też poetą, dramaturgiem i aktorem. Jan Paweł II był pierwszym papieżem spoza Włoch od czasu holenderskiego papieża Hadriana VI (1522-1523), a także drugim najdłużej urzędującym papieżem we współczesnej historii po papieżu Piusie IX (1846-1878). Zmarł 2 kwietnia 2005 r.

20 maja 1882

– w Wiedniu Austro – Węgry, Włochy i Niemcy zawarły tajny układ obronny – Trójprzymierze;

21 maja 1674

 – Jan III Sobieski został wybrany na króla Polski;

22 maja 1911

 – założono serbską organizację nacjonalistyczną „Czarna Ręka”, odpowiedzialną za zamordowanie następcy tronu Austro – Węgier Franciszka Ferdynanda w Sarajewie 28 czerwca 1914 roku

22 maja 1455

 – początek Wojny Dwóch Róż, czyli wojny domowej, toczącej się w Anglii w latach 1455-1485. Uważana jest za przedłużenie wojny stuletniej. W jej trakcie stoczono 18 bitew lądowych i 1 potyczkę morską. Była to walka o władzę pomiędzy dwoma rodami: Lancasterów (mających w herbie różę czerwoną) oraz Yorków (różę białą).

23 maja 1618

– w Pradze doszło do tzw. defenestracji praskiej – habsburscy posłowie zostali wyrzuceni przez okno na zamku w Hradczanach. Defenestracja praska uznawana jest za początek wojny trzydziestoletniej trwającej w latach 1618 – 1648;

24 maja 1829

– car Rosji Mikołaj I Romanow został koronowany na króla Polski;

26 maja 1831

– w bitwie pod Ostrołęką wojska rosyjskie pokonały armię powstańczą. Bitwa uznawana jest za początek upadku powstania listopadowego;

27 maja 1942

– w Pradze doszło do zamachu na Protektora Czech i Moraw Reinharda Heydricha

30 maja 1505

– tego dnia podczas obrad Sejmu w Radomiu uchwalono konstytucję Nihil Novi. Jej wprowadzenie uważa się często za początek demokracji szlacheckiej w Polsce. Konstytucja sejmu radomskiego znana pod nazwą Nihil Novi jest uważana za przełomowy moment w dziejach rozwoju polskiego parlamentaryzmu.

Autorzy:

Klaudia Kierepka

Daria Romanowska

Kacper Pachoł